Telefonia internetowa uznana zosta?a za technologi? mog?c? zrewolucjonizowa? rynek telefonii stacjonarnej oraz komórkowej, co nie oznacza, i? ca?kowicie wyprze jak?kolwiek z dotychczas powszechnie znanych i u?ywanych us?ug telekomunikacyjnych. Coraz szersze zastosowanie standardu VoIP (Voice over Internet Protocol) sprawia jednak, ?e przysz?o?? komunikacji g?osowej nabiera nowych barw. W praktyce, dla przeci?tnego konsumenta oznacza to, i? nowo pojawiaj?ce si? technologie, oraz us?ugodawcy przyczyniaj? si? do zwi?kszenia jako?ci ?wiadczonych us?ug, oraz obni?enia cen. W niniejszym artykule postaram si? przedstawi? wady i zalety telefonii internetowej, zagro?enia wynikaj?ce z jej stosowania, a tak?e wyja?ni? metod? dzia?ania.
?yjemy w XXI wieku – czasach, w których cz?owiekowi ci?zko wyobrazi? sobie ?wiat bez telefonu. Nawet w dobie powszechnego dost?pu to szerokopasmowego internetu, za po?rednictwem którego mo?emy bez dodatkowych op?at prowadzi? ró?nego rodzaju konwersacje, u?ytkownicy nie rezygnuj? z tradycyjnego aparatu stacjonarnego, czy telefonii komórkowej. Do niedawna internet wykorzystywany by? g?ównie do przegl?dania stron WWW, wyszukiwania informacji, czy komunikacji tekstowej (czaty, komunikatory, poregczta elektroniczna). Dzi? jego zastosowanie wcale si? nie zmieni?o, a zosta?o jedynie poszerzone o kolejne mo?liwo?ci, za? telefonia internetowa stanowi tutaj ta?sz? alternatyw? komunikacji g?osowej.

1. Troch? historii
Telefonia IP swoje pocz?tki mia?a ju? w latach 90, w Stanach Zjednoczonych, kiedy to istniej?ca do dzi? firma VocalTec, w 1995 roku opracowa?a pierwszy system. Mimo to, dopiero rok pó?niej powsta?a pierwsza bramka umo?liwiaj?ca porozumiewanie si? ze sob? w czasie rzeczywistym, u?ywaj?c specjalnie przygotowanego oprogramowania. Pocz?tkowo mo?liwe by?o to wy??cznie w obr?bie lokalnej sieci LAN, jednak od tego momentu telefonia internetowa zosta?a udoskonalona i od pewnego czasu stosowana jest na szersz? skal?. Technologi? t? zainteresowa?y si? g?ównie firmy, które upatrywa?y szans? na zmniejszenie kosztów za po??czenia pomi?dzy placówkami, oraz klientami zza granicy. Niemniej jednak technologia ta wolnymi krokami wdra?ana jest tak?e w domach przeci?tnych u?ytkowników. Coraz wi?cej operatorów poszerza zakres swoich us?ug w?a?nie o telefoni? internetow? pozwalaj?c swoim abonentom na zmniejszenie wydatków zwi?zanych g?ównie ze stosunkowo drogimi po??czeniami mi?dzynarodowymi. Bior?c pod uwag? fakt, i? za internet coraz cz??ciej uiszczana jest sta?a op?ata abonamentowa, a po??czenia wewn?trz sieci operatora s? cz?sto darmowe, oszcz?dno?ci mog? by? naprawd? spore.

2. Dlaczego w?a?nie VoIP?
Niew?tpliwie, najwi?kszym atutem telefonii internetowej s? bardzo niskie koszty po??cze? w porównaniu z tradycyjn? telefoni? (PSTN). Wszystko za spraw? tego, ?e do przesy?ania g?osu wykorzystuje si? ju? istniej?c? infrastruktur?, czyli sie? Internet, a co za tym idzie us?ugodawcy nie musz? utrzymywa? kosztownej sieci telefonicznej. Ponadto po??czenia pomi?dzy abonentami jednego operatora s? z regu?y darmowe. P?aci si? wy??cznie za mo?liwo?? wybierania numerów telefonów stacjonarnych oraz komórkowych. Nie ma tak?e op?aty abonamentowej. Kolejnym argumentem przemawiaj?cym za jest fakt, i? VoIP umo?liwia odbieranie rozmów na calym ?wiecie. Niezb?dne jest tylko po??czenie z internetem, oraz niestety kosztowne urz?dzenia w przypadku realizacji sprz?towej. Posiadanie bramek jest tak?e niejako zalet?, gdy? urz?dzenia te mog? ??czy? si? ze sob? bez po?rednictwa operatora. Warunkiem jest wy??cznie przypisanie sta?ego adresu IP do ka?dego z nich. W ten sposób mo?na realizowa? w pe?ni darmow? komunikacj? g?osow? wewn?trz zestawionej sieci.
Niestety telefonia internetowa posiada tak?e szereg wad. Z jednej strony mo?emy wykorzystywa? j? na ca?ym ?wiecie, jednak nie zast?pi nam w pe?ni telefonii komórkowej. Mo?emy, co prawda, korzysta? z niej za po?rednictwem smartphona, wykorzystuj?? specjalne oprogramowanie, jednak po??czenia internetowe (GSM oraz UMTS) s? z regu?y drogie, a ich jako??, pozostawia wiele do ?yczenia. Telefonia IP obci??a ??cze w obie strony tak samo, wi?c przepustowo?? wysy?ania danych (upload) ma krytyczne znaczenie dla jako?ci po??czenia. Ma to szczególne znaczenie w przypadku ??cz niesymetrycznych, tj. maj?cych wi?ksz? przepustowo?? w przypadku pobierania, ni? wysy?ania danych, a wi?c wi?kszo?ci ??cz konsumenckich. Generalnie, im szybszym ??czem dysponujemy, tym lepszej jako?ci po??czenie uzyskamy. W praktyce jednak, ??cze o przepustowo?ci 56kbps pozwala na uzyskanie zadowalaj?cej, a 128kbps dobrej jako?ci. Ostatecznie trzeba pami?ta?, ?e internet ulega cz?strzym awariom, ni? tradycyjna telefonia, co mo?e uniemozliwia? korzystanie z us?ug VoIP.

3. Zanim przejdziesz na VoIP
Wbrew pozorom, wybór operatora wcale nie nale?y do naj?atwiejszych. Nie zawsze warto sugerowa? si? wy??cznie niskimi kosztami po??cze?. Nale?y tak?e pami?ta? o tym, by sprawdzi? jakie us?ugi s? dodatkowo oferowane, oraz zastanowi? si? czy rzeczywi?cie b?dziemy z nich korzysta?. Dobrze jest zrobi? wst?pn? selekcj? wed?ug innych kryteriów, np dost?pnych stref numeracyjnych, czy czasu rozliczania po??cze?. Je?eli do wyboru pozostanie ju? kilku us?ugodawców, warto po?wi?ci? troch? czasu na testy. Nie wolno zapomina?, ?e to co u innych dzia?a bezawaryjnie, mo?e tak?e powodowa? problemy i w naszym przypadku by? jedynie bol?czk?. Przed wyborem operatora warto równie? sprawdzi? czy:

• umo?liwia wdzwanianie numerów alarmowych
• udost?pnia us?ug? lokalizacyjn?, szczególnie przydatn? dla Centrum Powiadomienia Ratunkowego
• udost?pnia spis abonentów korzystaj?cych z us?ug danego operatora
• oferuje wsparcie i pomoc techniczn? w przypadku problemów z konfiguracj? lub dost?pem do us?ug

Warto tak?e pami?ta?, i? istnieje mo?liwo?? przenoszenia numerów pomi?dzy operatorami, w tym mi?dzy innymi z TPSA do VoIP. Zgodnie z obowi?zuj?cym w Polsce prawem, us?uga taka od lipca 2009r. jest ca?kowicie BEZP?ATNA. Niestety nie ka?dy us?ugodawca VoIP umo?liwia zachowanie dotychczasowego numeru.

4. VoIP nie tylko przez internet
Z technologii VoIP korzysta? mo?na równie? bez dost?pu do internetu, wykorzystuj?c tradycyjn? lini? telefoniczn?. W tym celu stworzone zosta?y 2 us?ugi: numer dost?powy i PSTN – VoIP. Pierwsz? z nich, jak sama nazwa wskazuje, jest wdzwaniany numer za pomoc? którego mo?emy po??czy? si? z dowoln? osob? na ca?ym ?wiecie. Wi??e si? to jednak niejako z podwójn? op?at?, gdy? oprócz ponoszenia kosztu rozmowy wed?ug taryfy operatora VoIP ponosimy tak?e kosz po??czenia dost?powego, zazwyczaj w cenie po??czenia lokalnego, b?d? specjalnej taryfy. W Polsce mo?liwe jest zakupienie karty pre-paid, np. telegrosik. Druga us?uga, a wi?c PSTN – VoIP to tak zwane po??czenie oddzwaniane. Polega na tym, i? operator oddzwania na nasz numer zestawiaj?c po??czenie. Oprócz kosztów rozmowy, abonent musi jednak zap?aci? tak?e za krótkie po??czenie z numerem dost?powym w celu wywo?ania us?ugi.

5. Telefony alarmowe
Zapewne nie jedna osoba zastanawia si? dlaczego nie wszyscy operatorzy VoIP obs?uguj? numery alarmowe. Jest to konsekwencja jednej z zalet tej technologii. Nasze konto u operatora nie jest ograniczone geograficznie i mo?emy z niego korzysta? z ka?dego miejsca na ?wiecie, o ile tylko posiadamy dost?p do internetu. O ile, w przypadku telefonii komórkowych, ?atwo jest automatycznie ustali? z którym, najbli?szym o?rodkiem alarmowym po??czy? abonenta, o tyle operator VoIP nie ma prostej i w 100% skutecznej metody na ustalenie po?o?enie u?ytkownika. Niektórzy ratuj? si? przypisuj?c lokalizacj? na podstawie przypisanego do konta VoIP numeru PSTN, ale przecie? mieszkaniec Warszawy mo?e przypisa? Krakowski numer do swojego konta VOIP. Inni pozwalaj? zadeklarowa? lokalizacj? i w ten sposób przypisa? centrum, z którym nas po??czy?.  Wielu operatorów rezygnuje z obs?ugi tych po??cze? ale nawet je?li ten wybrany przez nas ??czy tego typu telefony, warto mie? pod r?k? telefon komórkowy, b?d? tradycyjn? lini? telefoniczn?. Wiele bramek pozwala na przypi?cie naziemnej linii telefonicznej i korzystanie z niej dla po??cze? alarmowych, b?d? (opcjonalnie) w przypadku braku po??czenia internetowego.

6. Zasada dzia?ania
Voice over Internet Protocol, b?d? poprostu, w skrócie VoIP, jest technologi? umo?liwiaj?c? przesy?anie g?osu przy pomocy ??cz internetowych, lub dedykowanych, w których wykorzystywany jest protokó? IP. Pozwala to wykluczy? zupe?nie niepotrzebne, ci?g?e po??czenie i sta?y przesy? danych w sytuacji gdy osoby milcz?.
Podczas prowadzonej rozmowy, ludzki g?os zostaje w wyniku próbkowania i kwantyzacji zamieniony na posta? cyfrow?, a nastepnie jest kompresowany i dzielony na pakiety, które z kolei przesy?ane s? przez sie? wraz z innymi danymi. Po odebraniu pakietu proces ten jest powtarzany w odwrotnej kolejno?ci, dzi?ki czemu otrzymujemy ponownie g?os. Samo wys?anie pakietu do odbiorcy nie gwarantuje jednak jego dostarczenia. Na drodze z regu?y znajduje si? wiele urz?dze? takich jak routery czy switche, które mog? pomin?? cz??? pakietów, b?d? zamieni? ich kolejno??. Aby zapobiec zwi?zanym z tym problemom, producenci urz?dze? VoIP stosuj? ró?ne mechanizmy kontrolne, jak np. sumy kontrolne, numerowanie pakietów, czy tzw. handshake (algorytm sterowania przep?ywem).
Proces transmisji danych, zajmuje pewien czas i wbrew pozorom, nie zale?y g?ównie od medium. W du?ej mierze zwi?zane jest to z przetwarzaniem pakietów przez urz?dzenia po?rednicz?ce. Przesy?anie danych w internecie, gdzie ka?dy pakiet przechodzi przez kilka, albo i wi?cej urz?dze? wi??e si? wi?c z pewnymi opó?nieniami. Co gorsza, s? one zmienne, gdy? wynikaj? z dynamicznie wybieranej trasy. Czas opó?nienia zale?ny jest tak?e od stopnia aktualnego obci??enia sieci oraz ilo?ci wystepuj?cych kolizji pakietów. Aby zapewni? nieprzerwan? transmisj? strumienia danych audio, u odbiorcy tworzony jest bufor mieszcz?cy do 1 sekundy spróbkowanego sygna?u. Na pocz?tku rozmowy jest on wype?niany danymi i dopiero po jego ca?kowitym zape?nieniu próbki s? przetwarzane na analogowy sygna?, który wzmocniony, przekazywany jest do s?uchawki odbiorcy, a zabuforowane dane zast?powane nowymi. Zbyt d?ugie czasy transmisji pomi?dzy rozmówcami powoduj? niemi?e uczucie, oraz problemy z rozmow?. Przyk?adem takim mo?e by? jednoczesne mówienie obojga rozmówców, co sprawia? mo?e k?opoty ze zrozumieniem drugiej osoby. Opisany w protokole RTP dopuszczalny, maksymalny czas opó?nie? na poziomie 50ms jest praktycznie niewyczówalny. Problemy zaczynaj? si? w momencie, gdy opó?nienia si?gaj? kilkuset milisekund. Taka przerwa pomi?dzy przychodz?cymi pakietami doprowadza w konsekwencji do ca?kowitego opró?nienia bufora i powoduje odczucie zerwania po??czenia. Najlepsz?, aktualnie dost?pn? metod?, zapobiegaj?c? temu jest zaimplementowanie w telefonie generatora szumu komfortowego. Wprowadzenie krótkiego szumu o dobrze dobranej charakterystyce widmowej nie powoduje u odbiorcy dyskomfortu, czy odczucia zrywania transmisji. Aktualnie na rynku pojawia si? coraz wi?cej urz?dze? z tak? funkcjonalno?ci?.

6.1. Wykorzystywane protoko?y
W odró?nieniu od tradycyjnej telefonii, w VoIP po??czenia realizowane s? z wykorzystaniem sieci opartej na protokole IP i wykorzystuj? dwa rodzaje protoko?ów: sygnalizacyjne oraz transportowe. Zadaniem pierwszej grupy jest inicjowanie sesji, zestawienie po??czenia, oraz po?rednictwo w komunikacji urz?dze?. Druga grupa z kolei odpowiada za przesy?anie pakietów g?osowych. Jako warstw? transportuj?c? wykorzystywa? mo?e zarówno protokó? TCP, zapewniaj?cy dostarczenie ka?dego pakietu, jak i cz??ciej u?ywany, UDP, który tego nie gwarantuje. Warstwa aplikacji dzia?a natomiast w oparciu o protoko?y: SIP, H.323, RTP, MGCP, czy inne rzadziej spotykane.

• H.323 jest protoko?em transmisji danych w czasie rzeczywistym, stworzonym na potrzeby VoIP oraz wideokonferencji. Aktualnie jest stopniowo wypierany przez bardziej doskona?y SIP.
• IAX (Inter-Asterisk eXchange) jest protoko?em, pocz?tkowo stworzonym wy??cznie na potrzeby ??czenia central Asterisk. Dzi?, stosowany jest tak?e do po??czenia telefonów. Aktualnie dost?pna i u?ywana jest jego druga wersja, oznaczona jako IAX2.
• MGCP (Media Gateway Control Protocol) jest rzadko spotykanym w VoIP protoko?em sygnalizacyjnym, wykorzystywanym tak?e do transmisji audio i video.
• RSVP (Resource reSerVation Protocol) – protokó? rezerwacji zasobów dla us?ug, które do prawid?owego dzia?ania wymagaj? okre?lonej przepustowo?ci ??cza.
• RTP (Real-time Transport Protocol) jest protoko?em transmisji danych w czasie rzeczywistym. Zawiera informacj? o typie przesy?anych danych oraz numerze pakietu, jednak nie gwarantuje jako?ci us?ugi, przez co cz?sto stosowany jest z H.323, SIP, b?d? RSVP.
• SIP (Session Initiation Protocol) jest obecnie dominuj?cym protoko?em sygnalizacyjnym, z powodzeniem zast?puj?cym H.323.

6.2. Kompresja d?wi?ku oraz kodeki
Telefonia internetowa nie mia?a by racji bytu bez kompresji g?osu. Prawdopodobie?stwo wyst?pienia opó?nienia w transmisji pakietów zale?ne jest od obci??enia sieci. Przesy?anie mniejszych ilo?ci danych pozwala zredukowa? obci??enie, oraz zezwala na prowadzenie wi?kszej ilo?ci rozmów jednocze?nie. Dlatego te? dane poddaje si? kompresji, która polega na usuni?ciu nadmiarowych informacji przy pewnej, przyjmijmy akceptowalnej utracie jako?ci d?wi?ku. Istnieje wiele zaawansowanych algorytmów kompresji mowy. Cz??? z nich pozwala zmniejszy? strumie? danych nawet dziesi?ciokrotnie, zachowuj?c zrozumia?o?? ludzkiej mowy! Ich analiza nie jest jednak przedmiotem artyku?u.
Poni?ej zestawienie stosowanych w VoIP kodeków kompresji mowy zatwierdzonych przez ITU, wraz z generowanymi przep?ywno?ciami:

• G.711 – 64kbps
• G.726 – 32kbps
• G.728 – 16kbps
• G.729(a) – 8kbps
• G.723.1 – 5,3 – 6,3kbps w zale?no?ci od algorytmu

Ponadto, cz?sto spotykane s? tak?e:

• iLBC – 15kbps
• GIPS – 13,3kbps i wi?cej w zale?no?ci od algorytmu
• GSM – 13kbps
• DoD CELP – 4,8kbps
• LPC10 – 2,5kbps
• Speex – 2,2kbps – 44,5kbps

6.3. Szyfrowanie rozmowy
?aden u?ytkownik, a w szczególno?ci firmy i instytucje, którym zale?y na poufno?ci, na pewno nie chcia?yby by? pods?uchiwane. Dlatego przesy?anie rozmowy telefonicznej w jawnej postaci jest niedopuszczalne. W celu przeciwdzia?ania takiemu niebezpiecze?stwu wprowadza si? mechanizmy kryptograficzne. Niestety jeszcze stosunkowo niewiele telefonów VoIP wyposa?onych jest w tak? funkcj?.
Szyfrowanie g?osu, w telefonii internetowej polega tak na prawd? wy??cznie na zamianie danych zawieraj?cych spróbkowany g?os, na dok?adnie tak? sam? ilo?? danych, z których osoba nieuprawniona nie b?dzie w stanie w ?atwy sposób odtworzy? nagrania. Mo?liwe jest to dzi?ki algorytmom bazuj?cym na przekszta?ceniach w sko?czonym ciele liczb. Nie jest to procedura nieodwracalna i ka?dy zaszyfrowany przekaz mo?na ponownie zdekodowa?, jednak bez znajomo?ci klucza, proces ten wymaga znacznie wi?cej czasu i wi?kszej mocy obliczeniowej.
Obecnie stosowane jest kilka technik szyfrowania rozmowy w telefonii internetowej. Przed przes?aniem pakietu do adresata, blok danych jest kodowany przy u?yciu klucza publicznego odbiorcy, bez znajomo?ci którego, dekodowanie stanowi nie lada wyzwanie. Jedynie w?a?ciwy odbiorca mo?e w ?atwy sposób odszyfrowa? wiadomo??, u?ywaj?c swojego klucza prywatnego. Czasami, aby tak?e potwierdzi? to?samo?? nadawcy, stosowany jest dodatkowy krok polegaj?cy na wst?pnym zaszyfrowaniu bloku danych kluczem prywatnym nadawcy. Dopiero wtedy nast?puje ponowne szyfrowanie, tym razem z udzia?em klucza publicznego adresata, który po odebraniu pakietu mo?e go odszyfrowa? swoim kluczem prywatnym, a nast?pnie kluczem publicznym nadawcy. Daje to pewno??, i? dane pochodz? od okre?lonego rozmówcy i trafi?y w odpowiednie miejsce. Niestety w praktyce jednak, ze wzgl?du na wi?ksz? czasoch?onno?? oblicze? oraz koszta, w wi?kszo?ci przypadków, bazuje si? na jednym, wspólnym dla obojga osób kluczu, który ustalany jest na pocz?tku po??czenia.

Schemat podwójnego szyfrowania z wykorzystaniem dwóch par kluczy.

7. Narz?dzia do przesy?ania g?osu
Z us?ugi korzysta? mo?na w sposób programowy, b?d? sprz?towy. W przypadku pierwszej opcji, wi??e si? to z konieczno?ci? zainstalowania aplikacji klienckiej (tzw. softphone). Wad? takiego rozwi?zania jest konieczno?? posiadania w??czonego komputera. W przeciwnym wypadku ?aden rozmówca nie b?dzie w stanie si? dodzwoni?. Jedynym wymogiem, niezb?dnym do prowadzenia rozmowy, poza dost?pem do internetu, jest posiadanie s?uchawek i mikrofonu, b?d? specjalnego telefonu, pod??czanego pod port USB. Aktualnie producenci prze?cigaj? si? w tworzeniu coraz to nowszych rozwi?za?. Ciekawostk? mo?e by? telefon, zintegrowany z myszka optyczn?.

Myszka ze zintegrowanym telefonem USB.

W przypadku realizacji sprz?towej, po stronie ko?cowego u?ytkownika wykorzystuje si? g?ównie dwa urz?dzenia – telefon, b?d? bramk? VoIP. Niemniej jednak takich urz?dze? jest wi?cej:

• bramka VoIP: urz?dzenie, którego g?ównym zadaniem jest umo?liwienie wykonywania po??cze? u?ywaj?c tradycyjnego telefonu stacjonarnego w sieci VoIP. Ka?da posiada przynajmniej 2 porty – RJ45 do którego pod??cza si? internet, oraz RJ11 – do pod??czenia telefonu. Bramka zapewnia tak?e interfejs czasu rzeczywistego, pomi?dzy ró?nymi formatami transmisji danych i procedurami telekomunikacyjnymi. Przyk?adem mo?e by? konfiguracja z central? IP PBX, b?d? standardow? central? PSTN, czy ISDN.
• routery i serwery VoIP: umo?liwiaj? tworzenie prywatnych sieci g?osowych, oraz nadzorowanie transmisji przeprowadzanych rozmów. Dzi?ki nim, mo?na mi?dzy innymi przyjmowa?, czy odrzuca? zg?oszenia w strefie i kontrolowa? dost?pn? przepustowo?? ??cza.
• telefony VoIP: dedykowane urz?dzenia, umo?liwiaj?ce wykonywanie po??cze? w sieci VoIP. W odró?nieniu od tradycyjnych aparatów, nie s? pod??czane do linii telefonicznej, lecz do internetu. Umo?liwiaj? wykonywanie po??cze? bez udzia?u dodatkowych urz?dze?, czy komputera; cz?sto mylone z telefonami USB.

Cz??? operatorów, ?wiadcz?cych powszechn? us?ug? dost?pu do internetu wypo?ycza za darmo modem, który posiada zintegrowany modu? VoIP. W takiej sytuacji wystarczy pod??czy? do niego standardowy telefon PSTN, bez konieczno?ci kupowania dodatkowych urz?dze?.

Przyk?adowa bramka VoIP; na zdj?ciu widoczny Linksys PAP2T-EU.

8. FreecoNet rozwi?zaniem nieoperatorskim
FreecoNet jest platform? integruj?c? us?ugi wielu operatorów, przeznaczon? zarówno dla klientów biznesowych, jak i indywidualnych, umo?liwiaj?c? darmowe rozmowy pomi?dzy zarejestrowanymi na niej numerami telefonów. W odró?nieniu od tradycyjnych operatorów VoIP, pe?ni rol? po?rednika, zapewniaj?c styk mi?dzyoperatorski, dzi?ki czemu darmowe rozmowy nie s? ograniczone do sieci jednego us?ugodawcy. Dzi?ki rozproszonemu systemowi o topologii gwiazdy tworzy niedost?pn? wcze?niej infrastruktur? umo?liwiaj?c? niezauwa?aln? integracj? sieci tradycyjnej telefonii stacjonarnej z telefoni? internetow?. Realizacja po??cze? za po?rednictwem tej platformy odbywa si? w pe?ni automatycznie i bez dodatkowych czynno?ci ze strony u?ytkownika, który post?puje dok?adnie w taki sam sposób, jak w przypadku korzystania z telefonii stacjonarnej. Dzi?ki jednoczesnemu zastosowaniu us?ugi LCR (wybór najta?szej drogi), trasa takiego po??czenia mo?e przebiega? za po?rednictwem sieci internet, z pomini?ciem operatora i bez ponoszenia jakichkolwiek op?at, b?d? przez jednego z wielu us?ugodawców, po najni?szej, oferowanej stawce lub poprzez tradycyjnego operatora telekomunikacyjnego Rozwi?zanie to, bez w?tpienia przysz?o?ciowe, przyczynia si? dodatkowo, do obni?enia kosztów po??cze?. Niestety trzeba za nie zap?aci?.

9. Centrale IP PBX
Centrale IP PBX zosta?y stworzone z my?l? o zast?pieniu tradycyjnych centrali telefonicznych, oraz zoptymalizowaniu wykorzystania infrastruktury telekomunikacyjnej w przedsi?biorstwach. Opieraj?c si? na technologii IP i jednym z dwóch standardów: SIP, oraz H.323 umo?liwiaj? rozmieszczenie aparatów telefonicznych w dowolnej lokalizacji, na ca?ym ?wiecie. Jedynym wymogiem jest posiadanie dost?pu do internetu, a co za tym idzie, nie ma dodatkowych kabli telefonicznych. Jako kompletne rozwi?zanie, centrala taka sk?ada si? z serwera wraz z odpowiednim oprogramowaniem, oraz telefonów VoIP, b?d? aplikacji klienckich, umo?liwiaj?cych wykonywanie po??cze? ze stacji roboczych (tzw. softphone). Cz??? z nich, podobnie jak w tradycyjnych centralach, umo?liwia po??czenie z sieci? PSTN, co w przypadku awarii s?u?y jako zapasowa droga po??cze? wychodz?cych. Ponadto centrala IP PBX mo?e mie? skonfigurowany dost?p do us?ugi VoIP, co dodatkowo przyczynia si? do redukcji kosztów po??cze?. Atutami takiego rozwi?zania s? tak?e: ?atwe zarz?dzanie przez interfejs WWW, oraz du?o ta?szy od klasycznego, programowy system centrali.

10. Trixbox – w?asny serwer VoIP
Trixbox jest niczym innym, jak dystrybucj? Linuksa, opart? na CentOS, przeznaczon? do pracy jako serwer VoIP. Pocz?tkowo znany by? pod nazw? Asterisk@home, jednak w 2006r. nazwa zmieniona zosta?a na Trixbox. Zawiera ju? preinstalowane i wst?pnie skonfigurowane oprogramowanie centrali telefonicznej IP PBX o nazwie Asterisk, oraz szereg licznych narz?dzi u?atwiaj?cych zarz?dzanie nim. Do??czony pakiet FreePBX umo?liwia jego konfiguracj? za pomoc? wygodnego interfejsu WWW, przez co znajomo?? samego systemu Linux nie jest wymagana, cho? zalecana przez autorów.
Oprogramowanie wspiera a? 4 protoko?y: SIP, H.323, IAX (stworzony zreszt? na potrzeby programu jako alternatywa dla SIP), oraz MGCP. Dystrybucja za? dost?pna jest w dwóch wersjach: jako gotowy do nagrania na p?yt? plik *.ISO, oraz jako obraz maszyny wirtualnej VmWare, co stanowi idealne rozwi?zanie do testów.

11. Zagro?enia
Uwa?a si?, i? najbardziej zaniedbywanym problemem technologii VoIP jest bezpiecze?stwo nawi?zywanych po??cze?. Szacuje si?, ?e telefonia IP zawdzi?cza swoj? konkurencyjn? cen? w?a?nie przez brak polityki bezpiecze?stwa. Wiele firm, wprowadzaj?c i eksploatuj?c takie systemy niestety lekcewa?y t? kwesti?. Wynika to g?ównie z niskiej ?wiadomo?ci o potencjalnych zagro?eniach. Takie, mniej lub bardziej ?wiadome dzia?anie, b?d? d??enie do oszcz?dno?ci mo?e jednak ?atwo doprowadzi? do strat. Technologia ta nie jest bowiem, wbrew temu, co si? o niej s?dzi rozwi?zaniem bezpiecznym. Wykorzystywana jest g?ównie do ??czno?ci ze ?wiatem zewn?trznym i zabezpieczenie tej cz??ci systemu stanowi najwi?ksze wyzwanie. Z racji, i? do transportu g?osu wykorzystuje si? protokó? IP, do którego prawdopodobie?stwo w?amania si? jest znacznie wi?ksze, ni? w przypadku tradycyjnych ??cz PSTN, us?ugi VoIP s? bardziej nara?one na ataki. Jednim z nich mo?e by? DoS (Denial of Service), czy nawet DDoS (Distributed DoS), który uniemo?liwia korzystanie z us?ugi. Cz??? bramek VoIP tak?e jest podatna na tego rodzaju ataki! Ponadto w kontek?cie telefonii IP mówi? mo?na tak?e o z?o?liwych atakach na QoS, maj?cych na celu doprowadzenie do zak?oce? transmisji danych i opó?nie?, podszywaniu si? (tzw. spoofing), czy nawet przej?ciu sesji i kradzie?y to?samo?ci w celu nieautoryzowanego dostepu do us?ugi na koszt abonenta – ofiary. W wi?kszo?ci przypadków winny jest du?o ta?szy od klasycznego, programowy system, oraz brak wiedzy o tym, jak skutecznie si? zabezpieczy?. Szwajcarski programista, Ruben Unteregger, napisa? program umo?liwiaj?cy pods?uchiwanie po??cze? VoIP nawi?zywanych np. za pomoc? programu Skype. Kod z?o?liwego oprogramowania zosta? co prawda udost?pniony publicznie jako OpenSource i stworzony jedynie w celu zwrócenia uwagi, jednak mimo to, nie wolno zapomina? o lukach w aplikacjach, oraz osobach które w odró?nieniu od szwajcara, nie maj? dobrych intencji.

12. Podsumowanie
Aktualnie, telefonia VoIP jest ju? ogólnodost?pna, prosta w obs?udze i co najwa?niejsze ta?sza w porównaniu z innymi rozwi?zaniami. Niewielkim kosztem mo?na z niej korzysta? niemal?e na ca?ym ?wiecie, a sami us?ugodawcy mog? zredukowa? koszta zwi?zane z utrzymaniem ??cz nawet o 30%. Technologia ta, od chwili jej powstania sta?a sie na tyle wiarygodna, ?e korzysta z niej ju? kilka du?ych korporacji. Wybór w?ród us?ugodawców VoIP tak?e jest ju? bardzo szeroki i ka?da osoba powinna we w?asnym zakresie decydowa? o tym, z us?ug którego operatora skorzysta.